De verklaring arbeidsrelaties (VAR) bestaat sinds 1 mei 2016 niet meer. Met de inwerkingtreding van de wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (wet DBA) is de VAR vervangen door een modelovereenkomst. Wat houdt deze modelovereenkomst in en hoe dient u deze in de praktijk te gebruiken?

Hoe zit (of eigenlijk zat) het ook maar weer met de VAR?

In de oude situatie werd door een zelfstandige zonder personeel (zzp’er) een VAR-wuo (winst uit onderneming) aangevraagd. De opdrachtnemer vulde de aanvraag in, zodat een Var-wuo werd afgegeven. Dat was voor de opdrachtgever een vrijwaring voor betaling van loonheffingen. Wanneer de door de opdrachtnemer ingevulde gegevens achteraf niet bleken overeen te stemmen met de werkelijkheid, kon de Belastingdienst de opdrachtgever in principe niets maken. Alleen de opdrachtnemer werd in dat geval achteraf geconfronteerd met de fiscale gevolgen.

Maar de VAR en daarmee de vrijwaring voor de opdrachtgever zijn dus inmiddels verleden tijd.

Wat is er veranderd?

Opdrachtgevers en zzp'ers zijn op grond van de wet DBA beiden verantwoordelijk voor de beoordeling van hun arbeidsrelatie. Hiervoor lag deze verantwoordelijkheid feitelijk alleen bij de opdrachtnemer; de opdrachtgever had immers een vrijwaring.  

Op de site van de belastingdienst staat veel informatie over de wet DBA.

De voornaamste wijziging is dat de VAR is vervangen door een modelovereenkomst. Opdrachtgevers en zzp’ers kunnen vooraf zekerheid krijgen over de voorgenomen arbeidsrelatie en of er geen sprake is van loondienst. Opdrachtgevers hoeven dan geen loonheffingen in te houden en te betalen, mits opdrachtgevers en zzp’ers ook volgens de modelovereenkomsten werken. Wanneer dit niet gebeurt, zal de Belastingdienst alsnog loonheffingen bij de opdrachtgever kunnen incasseren.

De modelovereenkomst

Via de site van de Belastingdienst kunt u zowel algemene als modelovereenkomsten specifiek voor bepaalde branches en beroepsgroepen downloaden. In deze modelovereenkomsten worden de artikelen met de voorwaarden die van belang zijn bij het bepalen of er sprake is van een dienstbetrekking, gemarkeerd. De niet-gemarkeerde artikelen kunt u aanvullen en aanpassen voor uw eigen situatie. Deze aanvullingen en aanpassingen mogen niet in strijd zijn met de gemarkeerde artikelen.

In sommige situaties bestaat zekerheid en duidelijkheid over de loonheffingen. U kunt er dan voor kiezen om geen gebruik te maken van een modelovereenkomst. Een modelovereenkomst is niet verplicht. Datzelfde gold voor de VAR. Neem echter geen risico’s.

Belangrijk is om niet te vergeten dat een overeenkomst niet (alleen) is bedoeld om vast te stellen of sprake is van een dienstverband, maar om alle specifieke afspraken die tussen partijen gelden vast te leggen. De modelovereenkomsten volstaan in veel gevallen niet. Dat geldt zowel voor de algemene modelovereenkomsten als die voor branches en beroepsgroepen. Het is dan beter dat u uw eigen, op maat gemaakte overeenkomst gebruikt.

Uw eigen (model)overeenkomst.

De modelovereenkomst is voor uw situatie vaak niet geschikt. Het is belangrijk dat een overeenkomst – naast de zekerheid over de arbeidsrelatie - past bij uw specifieke bedrijfsvoering en wensen. Dat is mogelijk; uitgangspunt is immers contractvrijheid. Deze overeenkomst kan ter goedkeuring worden voorgelegd aan de Belastingdienst. Door deze voor te leggen aan de Belastingdienst voorkomt u zoveel mogelijk dat de Belastingdienst achteraf alsnog premies en belastingen int.

Een risico zit hem in de uitvoering van de overeenkomst. Zorg dat de inhoud van uw overeenkomst aansluit bij hoe de contractpartijen in de praktijk uitvoering geven aan de opdracht. Uiteindelijk is voor de Belastingdienst de feitelijke uitvoering van belang voor een definitieve beoordeling van de arbeidsrelatie.

Conclusie

De modelovereenkomst is in het leven geroepen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Het is van belang dat ook andere zaken goed geregeld worden in de overeenkomst. De modelovereenkomsten van de Belastingdienst zullen vaak niet volstaan. Het opstellen van een overeenkomst is altijd maatwerk! Hanteer een overeenkomst, die past bij uw specifieke bedrijfsvoering en wensen. Deze (model)overeenkomst moet wel voldoen aan de door de Belastingdienst gestelde voorwaarden. De inhoud van de overeenkomst dient ook aan te sluiten bij hoe de contractpartijen er in de praktijk uitvoering aan geven. Wanneer dat niet zo is, loopt u het risico dat achteraf alsnog loonheffingen moeten worden betaald.

Heeft u een vraag over dit blog, wilt u worden geadviseerd of wenst u dat wij een overeenkomst voor u opstellen, neemt u dan vrijblijvend contact met ons op. Wij zijn u graag van dienst.

Contractenrecht & aansprakelijkheid